Ύφεση μεγέθους 7%, κατά τους πιο συντηρητικούς υπολογισμούς, θα επιφέρουν οι νέες περικοπές.

Τεχνικό αναλυτικό σημείωμα για τον προϋπολογισμό του 2013

Οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ λόγω των κυριοτέρων μισθολογικών και
εισοδηματικών παρεμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας το 2013

-----------------------------------------------------------------------

Για την εκτίμηση των επιπτώσεων που θα έχουν στο ΑΕΠ οι κυριότερες μισθολογικές και εισοδηματικές παρεμβάσεις στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας για το 2013 γίνονται οι εξής υπολογισμοί και παραδοχές:

Υπολογίζεται ο αριθμός των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα συνολικά και ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας, όπως φαίνεται στον Πίνακα 1. Η κατηγοριοποίηση των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας έγινε σύμφωνα με την μεθοδολογία της ΕΛΣΤΑΤ. Το σύνολο των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα ανήλθε το 2011 στα 2.950.000 άτομα (Πίνακας 1).

Πίνακας 1
2011 - Αριθμός απασχολούμενων – μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. «Έρευνα Εργατικού Δυναμικού Β’ Τρίμηνο 2013»

Υπολογίζεται το μέσο ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία  στους βασικούς τομείς οικονομικής δραστηριότητας με βάση τα στοιχεία του 2011 (Πίνακας 2). Ο υπολογισμός, με τις ανάλογες προσαρμογές, προκύπτει από τα στοιχεία της Eurostat[1] για το 2009, σε συνδυασμό με τις εκτιμήσεις της έκθεσης ΙΝΕ-ΓΣΕΕ για την μείωση των ονομαστικών μισθών την περίοδο 2009-2011. Αντιστοίχως, υπολογίζεται η συνολική μισθολογική δαπάνη  για κάθε μία κατηγορία οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι για παράδειγμα, στην μεταποίηση απασχολούντο συνολικά 359.000 εργαζόμενοι το 2011 των οποίων το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία ήταν κατά μέσο όσο, 18.015 ευρώ.

[1] http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Wages_and_labour_costs/el

Επομένως, η  συνολική μισθολογική δαπάνη για την μεταποίηση  ήταν  6.467 εκατ. ευρώ (359.000 εργαζόμενοι Χ 18.015ευρώ). Για τους βασικούς τομείς της  οικονομικής δραστηριότητας το 2011, σε σύνολο 1.720.000 εργαζομένων , προκύπτει ότι το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία ήταν κατά μέσο όσο, 20.541 ευρώ, δηλαδή η συνολική μισθολογική δαπάνη για το σύνολο της οικονομίας  ήταν 31.772 εκατ. ευρώ (1.720.000 εργαζόμενοι Χ 20.541ευρώ).  

Για το σύνολο της οικονομίας, με αριθμό απασχολουμένων 2.950.000, η συνολική μισθολογική δαπάνη για το 2011 υπολογίζεται σε 75.699 εκατ. ευρώ.

Πίνακας 2
2011 - Μισθολογική δαπάνη απασχολουμένων σε κύριους τομείς της Ελληνικής Οικονομίας

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ. και ίδιοι υπολογισμοί

Με βάση τα στοιχεία του 2011 και την υιοθέτηση των μέτρων του δευτέρου μνημονίου για τα εργασιακά, η μισθολογική δαπάνη για το σύνολο της οικονομίας το 2012 υπολογίσθηκε ως αποτέλεσμα μιας μέσης μείωσης των ακαθάριστων αμοιβών κατά 20%. Από τον υπολογισμό αυτό προκύπτει ότι η συνολική μισθολογική δαπάνη το 2012 προσεγγίζει τα 60.559 εκατ. ευρώ δηλαδή έχει μειωθεί κατά 15.139 εκατ. ευρώ.

Στον Πίνακα 3 υπολογίζεται  το ύψος της συνολικής μισθολογικής δαπάνης στον ιδιωτικό τομέα για το 2013 μετά την εφαρμογή περαιτέρω μείωσης μισθών κατά 20% σε σχέση με το 2012 . Η υπόθεση αυτή  βασίζεται σε εκτιμώμενη νέα μείωση μισθών/εισοδημάτων που προκύπτει από τις προτεινόμενες αλλαγές στους όρους και συνθήκες εργασίας. Για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, το ύψος της συνολικής μισθολογικής δαπάνης διαμορφώνεται τελικά στα 48.448 εκατ. ευρώ, δηλαδή μειωμένο κατά 12.112 εκατ. ευρώ.

Πίνακας 3
2013 - Μείωση μισθών κατά 20%

Πηγή: ίδιοι υπολογισμοί

Στον Πίνακα 4 παρουσιάζεται η επίπτωση της αναμενόμενης μείωσης μισθών του ιδιωτικού τομέα στο ΑΕΠ με την χρήση πολλαπλασιαστή. Ο πολλαπλασιαστής των περικοπών αυτών (αντίστοιχος του πολλαπλασιαστή φόρων αφού η μείωση μισθών επιδρά στην κατανάλωση ) εκτιμάται  στο  0,8, στη βάση εκτιμήσεων  για  την  οριακή ροπή προς αποταμίευση (0,12) , για την οριακή ροπή προς κατανάλωση (0,88), καθώς και για τον μέσο φορολογικό συντελεστή (0,31)[2]. Επισημαίνεται ότι το μέγεθος του πολλαπλασιαστή τείνει να προσεγγίζει ικανοποιητικά τις πρόσφατες εκτιμήσεις της Έκθεσης «Fiscal multipliers in deep economic recessions and the case for a 2‐year extension in Greece’s austerity programme - 2012» της Eurobank. Με βάση τους υπολογισμούς και λαμβάνοντας υπόψη τον πολλαπλασιαστή, προκύπτει ότι μια αναμενόμενη  μείωση κατά 20% των μισθών θα μειώσει τη συνολική δαπάνη , δηλαδή το ΑΕΠ , κατά  9.690 εκατ. ευρώ ή 5,02%  (Πίνακας 4). Θα πρέπει να τονισθεί ότι η εκτίμηση αυτή είναι ιδιαίτερα συντηρητική καθώς έχει υπολογισθεί με βάση τις αρχικές εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το ΑΕΠ του 2012 που προέβλεπαν πολύ μικρότερο ποσοστό ύφεσης σε σχέση με τις εκτιμήσεις που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό.

Ο τύπος του πολλαπλασιαστή προκύπτει από τη σχέση: c*Y/[(1-c)*(1-t)+m].

Πίνακας 4
2013 - Επίπτωση μείωσης μισθών ιδιωτικού τομέα στο ΑΕΠ

Πηγή: ίδιοι υπολογισμοί

Υπολογίζεται, τέλος, η επίπτωση των νέων εισοδηματικών μέτρων που περιλαμβάνονται στον Προϋπολογισμό 2013 στο ΑΕΠ.  Ο δημοσιονομικός πολλαπλασιαστής  για τα κοινωνικά και οικογενειακά επιδόματα εκτιμάται,πολύ συντηρητικά, γύρω στο 1 (Πίνακας 5)  λόγω της υψηλής οριακής ροπής προς κατανάλωση και της μειωμένης φοροδοτικής ικανότητας της συντριπτικής πλειοψηφίας των δικαιούχων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Έκθεση της Eurobank εκτιμά ότι ο πολλαπλασιαστής αυτός, σε περιόδους ύφεσης λαμβάνει τιμή πλησιέστερη του 2.

Ειδικότερα, υπολογίζονται οι μειώσεις σε τέσσερεις κατηγορίες μέτρων:

α). Μειώσεις συντάξεων, με  συνολική αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ  κατά 3.039 εκατ. ευρώ.

β). Περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα, με  συνολική αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ  κατά 347 εκατ. ευρώ.

γ). Έμμεση μείωση ονομαστικών μισθών από μείωση οικογενειακών επιδομάτων, με  συνολική αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ  κατά 427 εκατ. ευρώ.

δ). Μείωση μισθολογικής δαπάνης δημοσίου, με  συνολική αρνητική επίπτωση στο ΑΕΠ  κατά 880εκατ. ευρώ.

Με βάση τα παραπάνω, το σύνολο των μειώσεων διαμορφώνεται σε 4.693 εκατ. ευρώ (3.039+347+427+880), δηλαδή 2,34% ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Πίνακας 5
Επίπτωση μείωσης εισοδηματικών μέτρων προϋπολογισμού 2013 στο ΑΕΠ.

Συμπερασματικά, η συνολική επίπτωση των παρεμβάσεων στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και των νέων μέτρων που προβλέπονται στον Κρατικό Προϋπολογισμό 2013 θα επιφέρει  μείωση του ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 14.382 εκατ. ευρώ ή 7,36% το 2013 (Πίνακας 6)

Πίνακας 6
Συνολική Επίπτωση μισθολογικών και εισοδηματικών μέτρων προϋπολογισμού 2013 στο ΑΕΠ