Λούκα Κατσέλη: Ζητούμενα η διεύρυνση της παραγωγής και η ανταγωνιστικότητα
Η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας επισημαίνει στην "ΜτΚ": “Η χώρα μας έχει πλεονεκτήματα, τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε έξοδο από την κρίση”
Συνέντευξη στη Μαρούλα Πλήκα
Η άρση της πολιτικής αβεβαιότητας και το πρόταγμα ενός επενδυτικού προγράμματος που θα κινητοποιήσει πόρους και θα συμβάλει στον οικονομικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό της χώρας είναι για την πρόεδρο της Εθνικής Τράπεζας Λούκα Κατσέλη οι βασικές προϋποθέσεις για την πολυπόθητη έξοδο από την κρίση. "Εάν δεν διευρυνθεί η ελληνική παραγωγή σε ανταγωνιστική βάση, σε λίγα χρόνια θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία νέα κρίση χρέους", προειδοποιεί στη συνέντευξη που παραχώρησε στη "ΜτΚ" και τονίζει ότι η χώρα μας έχει πολλά και ανεκτίμητα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία με κατάλληλη αξιοποίηση μπορούν να οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάπτυξη
Για το μείζον ζήτημα της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών υπογραμμίζει ότι πρέπει να γίνει το συντομότερο και εντός του 2015, "ώστε να θωρακιστεί το τραπεζικό σύστημα και να ανακτήσουν οι τράπεζες την αξιοπιστία τους έναντι των καταθετών, αλλά και να μπορούν να συμβάλουν στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας". Επισημαίνει επίσης ότι πλέον δεν τίθεται θέμα κουρέματος των καταθέσεων, καθώς έχει αποκλειστεί στην πρόσφατη συμφωνία της χώρας με τους δανειστές. Αναφορικά με τα capital controls ελπίζει ότι μέχρι το τέλος του έτους θα έχουν αρθεί και χαρακτηρίζει φερέγγυες της ελληνικές τράπεζες. Τέλος μιλά για τη στρατηγική της Εθνικής Τράπεζας αλλά και για τα κόκκινα δάνεια.
Ποιες είναι οι ικανές και αναγκαίες συνθήκες, για να περάσει η χώρα σε ρυθμούς ανάπτυξης;
Πέρα από την άρση της πολιτικής αβεβαιότητας χρειάζεται να προταχθεί ένα επενδυτικό πρόγραμμα, το οποίο θα είναι σε θέση να κινητοποιήσει πόρους και θα συμβάλει στον οικονομικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό της χώρας. Εάν δεν διευρυνθεί η ελληνική παραγωγή σε ανταγωνιστική βάση, σε λίγα χρόνια θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μία νέα κρίση χρέους.
Η χώρα μας έχει πολλά και ανεκτίμητα συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία με κατάλληλη αξιοποίηση μπορούν να οδηγήσουν σε έξοδο από την κρίση και βιώσιμη ανάπτυξη.
Ένα σταθερό φορολογικό πλαίσιο και ένα απλό και φιλικό προς την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις περιβάλλον, το οποίο θα δίνει κίνητρα και θα αίρει εμπόδια, γραφειοκρατικές διαδικασίες και εμπλοκές σε όλο το φάσμα των λειτουργιών, μπορεί να γίνει καταλύτης για σειρά επενδύσεων.
Ποιος ο ρόλος των τραπεζών σε αυτή τη διαδικασία και τι κάνει η Εθνική Τράπεζα;
Η αποκατάσταση συνθηκών ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα αποτελεί κλειδί για την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας. Όταν επανέλθει σταδιακά η χρηματοδότηση της οικονομίας μέσω των κανονικών εργαλείων που παρέχονται από την ΕΚΤ και μέσω της επιστροφής των καταθέσεων, θα μπορέσουμε να ξεφύγουμε από τις σημερινές ασφυκτικές συνθήκες. Το τραπεζικό μας σύστημα θα είναι σε θέση να υποστηρίξει τη χρηματοδότηση σειράς σημαντικών επενδυτικών και επιχειρηματικών πρωτοβουλιών.
Ως Εθνική Τράπεζα έχουμε θέσει ως βασική προτεραιότητα για παράδειγμα την υποβολή προτάσεων στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (Juncker Plan) με την κινητοποίηση και προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων. Προωθούμε παράλληλα καινοτόμες παραγωγικές αλυσίδες και συνεργασίες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τομείς όπου η χώρα μας διαθέτει σημαντικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. Δίνουμε προτεραιότητα στη χρηματοδοτική στήριξη υγιών επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, σε κλάδους και τομείς υψηλής προστιθέμενης αξίας, με καινοτόμο και εξαγωγικό προσανατολισμό, από τη ναυτιλία και τον τουρισμό μέχρι την ενέργεια, τον αγροτοδιατροφικό τομέα και τις νέες τεχνολογίες.
Ένα μεγάλο θέμα που έχει να αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση είναι η ανακεφαλαιοποίηση των συστημικών τραπεζών. Κατά την άποψή σας το κούρεμα των καταθέσεων έχει αποφευχθεί ως μέτρο για τη νέα αυτή διάσωση των πιστωτικών ιδρυμάτων;
Το κούρεμα των καταθέσεων, ανεξαρτήτως ποσού, έχει αποκλειστεί στην πρόσφατη συμφωνία με τους δανειστές. Η διαδικασία αξιολόγησης του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τα τέλη Οκτωβρίου. Τότε θα προσδιοριστούν και οι κεφαλαιακές ανάγκες κάθε τράπεζας και θα αρχίσει η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησής τους. Παρότι στη συμφωνία της 12ης Ιουλίου έχουν προβλεφθεί 25 δισ. ευρώ, όλες οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι τελικώς θα απαιτηθεί μικρότερο ποσό. Είναι σημαντικό η ανακεφαλαιοποίηση να γίνει άμεσα, εντός του 2015, ώστε να θωρακιστεί το τραπεζικό σύστημα και να ανακτήσουν οι τράπεζες την αξιοπιστία τους έναντι των καταθετών, αλλά και να μπορούν να συμβάλουν στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας.
Μέχρι σήμερα εκατοντάδες χιλιάδες έχουν βρει καταφύγιο στο νόμο που εσείς είχατε καταθέσει για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και δεν έχασαν τα σπίτια τους. Τα κόκκινα δάνεια είναι ένα μείζον ζήτημα, που θα μπει στο τραπέζι των συζητήσεων με τους εκπροσώπους των πιστωτών τους προσεχείς μήνες. Πιστεύετε ότι φτάνει το τέλος της προστασίας της πρώτης κατοικίας και πώς πρέπει να χειριστεί η επόμενη κυβέρνηση το θέμα των κόκκινων δανείων;
Το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων δανείων -απόρροια κυρίως της συνεχιζόμενης ύφεσης και της μείωσης του εισοδήματος και του τζίρου των περισσότερων νοικοκυριών και επιχειρήσεων- είναι σοβαρό. Γι’ αυτό άλλωστε την τελευταία διετία, σε αντίθεση με ό,τι συνέβαινε στο παρελθόν, οι τράπεζες προσφέρουν σειρά προϊόντων για την αναδιάρθρωση δανείων, που δίνουν μία ανάσα στους δανειολήπτες.
Η νέα συμφωνία κυβέρνησης-θεσμών, που ψηφίστηκε από τη Βουλή, περιλαμβάνει βελτιωτικές ρυθμίσεις για την εφαρμογή του νόμου 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, καθώς και συγκεκριμένα βήματα για την προώθηση σειράς αλλαγών με σκοπό την αποτελεσματική διαχείριση των κόκκινων δανείων.
Σε ό,τι αφορά την πρώτη κατοικία, οι τράπεζες θα συνεχίσουν έως το τέλος του έτους να παρέχουν προστασία έναντι των πλειστηριασμών βάσει του προϊσχύοντος νομοθετικού πλαισίου, μέχρι να δημιουργηθεί το νέο θεσμικό πλαίσιο από την πολιτεία.
Τα capital controls για πόσο ακόμη εκτιμάται ότι θα ισχύουν; Θα υπάρξει κάποια μεγαλύτερη χαλάρωση, για να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις, ή αύξηση του ημερήσιου ορίου στις αναλήψεις το προσεχές διάστημα;
Επιδίωξή μας είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα να μπει σε μία φάση κανονικότητας και ομαλότητας και το συντομότερο να είναι δυνατή η άρση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων. Ελπίζω αυτό να καταστεί δυνατό πριν από το τέλος του έτους.
Η επιβολή των περιορισμών έχει προκαλέσει σημαντικά προβλήματα στη λειτουργία της πραγματικής οικονομίας, ιδίως σε χιλιάδες μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις που δυσκολεύονται στις συναλλαγές τους τόσο με προμηθευτές όσο και με πελάτες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Από την πλευρά των τραπεζών δίνεται καθημερινά ένας τιτάνιος αγώνας -μετά την άρση της τραπεζικής αργίας και τη διεύρυνση των επιτρεπόμενων τραπεζικών εργασιών- ώστε να εξετάζονται και να ικανοποιούνται σειρά από αιτήματα.
Σήμερα και μετά το κλείσιμο των τραπεζών πόσο εύκολο είναι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες να εμπιστευτούν το τραπεζικό σύστημα της χώρας και να επιστρέψουν τα χρήματα που αποθήκευσαν στα σεντούκια;
Οι ελληνικές τράπεζες, όπως και η ΕΚΤ έχει επισημάνει, είναι φερέγγυες. Προέχει όμως τώρα η σταδιακή επανάκτηση της εμπιστοσύνης προς το τραπεζικό σύστημα, κάτι για το οποίο θα χρειαστούν πολύ μεγάλη προσπάθεια, πρωτοβουλίες και κίνητρα.
Η αποθήκευση ρευστού στα σεντούκια ούτε κάποια ανάγκη εξυπηρετεί ούτε παρέχει ασφάλεια. Όσο πιο γρήγορα επιστρέψουν οι καταθέσεις, τόσο πιο γρήγορα θα αποκατασταθούν συνθήκες ομαλότητας και κανονικότητας. Γι’ αυτό και η συμμετοχή των πολιτών είναι καθοριστικός παράγοντας σε αυτή τη διαδικασία. Άλλωστε μέσω των χρεωστικών καρτών οι καταθέτες κάνουν πλέον γρήγορα και με ασφάλεια όλες τους τις συναλλαγές χωρίς το όριο των 60 ευρώ. Οι ηλεκτρονικές πληρωμές αποτελούν σημαντικό βήμα τόσο για τη διευκόλυνση των συναλλασσόμενων όσο και για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα «Μακεδονία της Κυριακής» 6 Σεπτεμβρίου 2015
http://www.makthes.gr/news/GR/xrima_agora_s/Xrima_Agora_C/Loyka_Katseli_...